การรับขายฝากที่ดินเป็นวิธีการระดมทุนอย่างหนึ่ง โดยผู้รับซื้อฝากจะได้รับกรรมสิทธิ์ในที่ดินทันทีเมื่อทำสัญญาขายฝาก แต่ผู้ขายฝากมีสิทธิไถ่ถอนที่ดินคืนได้ภายในระยะเวลาที่กำหนด โดยกฎหมายกำหนดให้ระยะเวลาในการไถ่ถอนที่ดินไม่เกิน 10 ปี
การรับขายฝากที่ดินสามารถทำได้โดยดำเนินการตามขั้นตอนต่อไปนี้
1. ประเมินราคาที่ดิน
ผู้รับซื้อฝากจะต้องประเมินราคาที่ดินก่อน เพื่อกำหนดวงเงินกู้และอัตราดอกเบี้ยที่เหมาะสม โดยการประเมินราคาที่ดินสามารถทำได้โดยพิจารณาจากปัจจัยต่าง ๆ เช่น ราคาซื้อขายที่ดินในทำเลเดียวกัน สภาพความสมบูรณ์ของที่ดิน และแนวโน้มราคาที่ดินในอนาคต
2. ตรวจสอบเอกสาร
ผู้รับซื้อฝากจะต้องตรวจสอบเอกสารต่าง ๆ ของผู้ขายฝากให้ครบถ้วนและถูกต้อง โดยเอกสารที่สำคัญ ได้แก่
- สำเนาบัตรประชาชน
- สำเนาทะเบียนบ้าน
- สำเนาโฉนดที่ดิน
- สำเนาสมุดบัญชีธนาคาร
3. ตกลงเงื่อนไขการขายฝาก
ผู้ขายฝากและผู้รับซื้อฝากจะต้องตกลงเงื่อนไขการขายฝากร่วมกัน โดยเงื่อนไขที่สำคัญ ได้แก่
- วงเงินกู้
- ระยะเวลาในการไถ่ถอน
- ดอกเบี้ย
- ค่าธรรมเนียมต่าง ๆ
4. ทำสัญญาซื้อขายฝาก
เมื่อตกลงเงื่อนไขการขายฝากแล้ว ผู้ขายฝากและผู้รับซื้อฝากจะต้องทำสัญญาซื้อขายฝาก โดยสัญญาซื้อขายฝากจะต้องมีข้อความครบถ้วนตามที่กำหนดไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
5. จดทะเบียนสัญญาซื้อขายฝาก
สัญญาซื้อขายฝากจะต้องจดทะเบียนที่สำนักงานที่ดิน โดยผู้ขายฝากและผู้รับซื้อฝากจะต้องไปจดทะเบียนสัญญาซื้อขายฝากด้วยตนเอง หรือมอบอำนาจให้ผู้อื่นไปจดทะเบียนแทน
6. รับเงินกู้
เมื่อจดทะเบียนสัญญาซื้อขายฝากเรียบร้อยแล้ว ผู้รับซื้อฝากจะจ่ายเงินกู้ให้แก่ผู้ขายฝาก
7. ผ่อนชำระดอกเบี้ย
ผู้ขายฝากจะต้องผ่อนชำระดอกเบี้ยให้แก่ผู้รับซื้อฝากตามอัตราที่กำหนดไว้ในสัญญาซื้อขายฝาก
8. ไถ่ถอนทรัพย์
ผู้ขายฝากสามารถไถ่ถอนทรัพย์คืนได้ภายในระยะเวลาที่กำหนดไว้ในสัญญาซื้อขายฝาก หากผู้ขายฝากไม่ไถ่ถอนทรัพย์คืนภายในระยะเวลาที่กำหนด ผู้รับซื้อฝากมีสิทธิยึดทรัพย์และนำไปขายทอดตลาดเพื่อชำระหนี้
ข้อควรพิจารณาก่อนรับขายฝากที่ดิน
ก่อนตัดสินใจรับขายฝากที่ดิน ควรพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้
- สภาพความสมบูรณ์ของที่ดิน
- แนวโน้มราคาที่ดินในอนาคต
- ความสามารถในการผ่อนชำระดอกเบี้ยของผู้ขายฝาก
- ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น เช่น ผู้ขายฝากอาจไม่ไถ่ถอนทรัพย์คืนภายในระยะเวลาที่กำหนด
ผู้รับซื้อฝากควรพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ เหล่านี้อย่างรอบคอบ เพื่อลดความเสี่ยงในการรับขายฝากที่ดิน